له‌م رۆژانه‌دا سه‌ركۆماری تازه له كوردستانه‌وه به‌ره‌و به‌غدا ده‌كه‌وێته رێ. له‌وێش دوو جێگر چاوه‌ڕێی ده‌كه‌ن. پرسی سه‌رۆكایه‌تیی په‌رله‌مان حه‌وتووی پێشوو بڕایه‌وه. ده‌مێنێته‌وه سه‌رۆكایه‌تیی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران. بێده‌نگییه‌ك باڵی كێشاوه، ئاخۆ نیشانه‌ی قایلیی ده‌وڵه‌تی یاسایه به لادانی مالیكی یان ناحه‌زانی مالیكی قایلن به مانه‌وه‌ی؟ به‌لای زۆره‌وه وه‌ڵامی دووه‌م راسته، له‌به‌رئه‌وه‌ی پرسی هه‌ر سێ سه‌رۆكایه‌تی، وه‌ك چاوه‌ڕوان بووین له یه‌ك سه‌به‌ته‌دا بێ، نه‌بوو. پچڕپچڕیی پرۆسێسه‌كه واته‌ی ئه‌وه ده‌دا، مالیكی ده‌مێنێته‌وه. خۆشی له وتاری چوارشه‌می رابردوودا، ئاماژه‌یه‌كی دا گوتی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی داهاتوو به‌شی ئه‌و هاوبه‌شانه‌ی نایانه‌وێ به‌شدار بن، به بۆشی ده‌هێڵێته‌وه. ئه‌گه‌ر ئه‌وه روو بدا، جاری دووه‌م ده‌بێ مالیكی پشتی ناحه‌زه‌یلی خۆی له زه‌وی بدا، به‌ڵام ئه‌وه‌ش هه‌یه، كه به‌م دوو جار پشت له زه‌ویدانه‌ی ناحه‌زه‌یلی خۆی، له به‌غدا به‌ره‌و سه‌ره‌وه‌ی عێراقی له ده‌ستدا نه‌ما. وێنه‌یه‌ك له خه‌یاڵی خۆتدا بكێشه بۆ داهاتوو بێتو مالیكی له كورسیدا مایه‌وه. وێنه‌كه ده‌ڵێ: ئه‌و پیاوه‌ی له ماوه‌ی هه‌شت ساڵ ده‌سه‌ڵاتڕانییه‌كی چه‌وت و چه‌واشه‌دا، نیوه‌ی عێراق پتری دۆڕاند، له چوار ساڵی داهاتوودا نیوه‌كه‌ی تریش ده‌دۆڕێنێ له‌به‌رئه‌وه‌ی شیعه‌ی باشووریش لێی پڕن.
به‌ڵام با سیناریۆیه‌كی باشتر به ده‌سته‌وه بگرین. بڵێین ده‌وڵه‌تی یاسا قایل ده‌بێ مالیكی بگۆڕێ به یه‌كێكی تر. ئه‌و یه‌كه‌ش هه‌ره باشه‌كه‌ی ده‌وڵه‌تی یاسایه و ده‌یه‌وێ لاپه‌ڕه‌یه‌كی نوێ له‌گه‌ڵ كورد و سوننه‌دا بكاته‌وه. ئاخۆ ئه‌و پیاوه گوتمان "زۆر باشه" ده‌توانێ كورد بێنێته ڕا تا ناوچه‌یلی ماده‌ی 140 بده‌نه‌وه به‌غدا وه‌ك پێش نۆی حوزه‌یرانی رابردوو؟ وه‌ڵام: نه‌خێر. دووه‌م، ئاخۆ ئه‌و پیاوه باشه ده‌توانێ كورد بێنێته ڕا هه‌ناردنه ده‌ره‌وه‌ی نه‌وت بوه‌ستێنن؟ وه‌ڵام: نه‌خێر. پرسیارێكی تر، ئاخۆ كورد ده‌توانن ئه‌و سه‌رۆك وه‌زیرانه باشه بهێننه ڕا تا وه‌كو ساڵان راده‌ی سه‌تی 17 له داگه‌ڕاوه‌ی نه‌وت بداته كوردستان؟ سه‌رۆك وه‌زیرانه باش باشه‌كه، بزه‌یه‌ك ده‌یگرێ ده‌ڵێ: "ئێوه وا نه‌وتی كوردستان به نه‌وتی كه‌ركووكیشه‌وه ده‌فرۆشن، چاوتان له به‌شه نه‌وتی فاو و رومێله‌شه؟" لێره‌وه و له‌م سیناریۆیه‌دا ده‌رده‌كه‌وێ، كه‌سێك بیه‌وێ چاره‌سه‌ر بۆ كێشه‌ی نێوان كورد و به‌غدا بدۆزێته‌وه هێشته له دایك نه‌بووه.
دوای فشه‌لی دانوستاندن له‌گه‌ڵ شه‌نده‌ی كوردیدا، ئه‌وجا سه‌رۆك وه‌زیران پێشوازی له شه‌نده‌ی سوننه ده‌كا، ده‌ڵێ: "چیتان ده‌وێ بۆتانی بكه‌م تا له‌مه‌ودوا هه‌ست به‌وه نه‌كه‌ن ئێوه كه‌وتوونه‌ته په‌ڕگه‌وه؟" ده‌ڵێن "ئێمه فیدراڵیمان ده‌وێ. چه‌ند جارێكیش له ده‌سه‌ڵاتی نووریمان داوا كرد به‌ڵام ئه‌و به نه‌ڕین و نه‌رێنی وه‌ڵامی داینه‌وه. ده‌مانه‌وێ داهاتی نه‌وتی ناوچه‌ی خۆمان بۆ خۆمان بێ، سوپامان هه‌بێ، پێوه‌ندیی ده‌ره‌كیمان به ئاره‌زووی خۆمان بێ و بۆ هیچ چتێك نه‌گه‌ڕێینه‌وه پرس به به‌غدا بكه‌ین". سه‌رۆك وه‌زیران بیر ده‌كاته‌وه، له دڵی خۆیدا ده‌ڵێ كورد تۆزێك ماقووڵ بوون بۆ ژیانی فیدراڵیزم له‌گه‌ڵدا به‌ڵام ئه‌مانه به بیری به‌عسیه‌تی و ئیسلامی رادیكاڵ و خێڵه‌كایه‌تیی خۆیانه‌وه، هیچ ده‌سته‌به‌رێك نییه تا وه‌ك هاوبه‌ش ته‌نانه‌ت بۆ مانگێكیش، هه‌ڵبكه‌م له‌گه‌ڵیاندا. له‌به‌رئه‌وه كابرا خواستی وان بۆ فیدراڵی به پاش ده‌داته‌وه. كێشه ئه‌وه‌یه پیاوێكی ئه‌وه‌نده باشه دواجار نه‌رم ده‌بێ. به‌ڵام ئه‌دی چی له داعش و ده‌وڵه‌تی ئیسلامی بكا؟ لێره‌وه وه‌كو یه‌كێك له خه‌وێكی خۆش به ئاگا هاتبێته‌وه ده‌بینێ به‌م هه‌مووه‌شه‌وه هیچ له باره‌كه نه‌گۆڕا. سه‌رۆك وه‌زیران بیر ده‌كاته‌وه، بیه‌وێ بۆ عه‌ره‌بی سوننه چاره‌سه‌رێك (چاره‌سه‌ر!) له جۆری ئه‌وه‌ی كورد بدۆزێته‌وه، ده‌بێ جگه له دانی فیدراڵی، هه‌رچی چه‌ك و هێزی مایه‌كی و مرۆڤیی به‌غدا هه‌یه كۆی بكاته‌وه بۆ یارمه‌تیی سوننه تا داعش هه‌ڵكه‌نن له ناوچه‌كه‌یاندا، ناشتوانن.
ئیتر ده‌بینین ئه‌و سه‌رۆك وه‌زیرانه، بێتو فریشته‌ی ئاسمانیش بێَ ناتوانێ كێشه‌ی سوننه و كورد چاره‌سه‌ر بكا به جۆرێكی وا بچنه‌وه سه‌ر باری به‌یه‌كه‌وه ژیانی جارانیان له‌گه‌ڵ هاوبه‌شی سێیه‌م (واته شیعه) له یه‌ك وڵات و له ژێر چه‌تری یه‌ك سیسته‌مدا. هه‌موو رێیه‌ل ده‌چنه‌وه سه‌ر هه‌مان كۆتایی ئه‌ویش له‌تله‌تیی عێراقه. له‌تله‌تی (ته‌جزیئه) تاكه چاره‌سه‌رێكی گونجاوه بۆ ئه‌م باره. ئه‌م سێ پێكهاته‌یه‌ی عێراق، سێ رێچكه‌ی جیایان گرتووه‌ته به‌ر له كێشانی داهاتووی سیاسیدا. شیعه سیسته‌مێكیان ده‌وێ، ده‌ستیشیان كردووه به دامه‌زراندنی، هاوشێوه‌ی كۆماری ئیسلامیی ئێرانه. سوننه سیسته‌مێكیان ده‌وێ، ده‌ستیشیان كردووه به دامه‌زراندنی، تێكه‌ڵێكه له نه‌ته‌وایه‌تییه‌كی به‌عسییانه و بناوانڕۆیه‌تییه‌كی ئاینی. كورد سیسته‌مێكیان هه‌یه بیست و سێ ساڵه پێوه‌ی خه‌ریكن، سه‌ره‌تایه‌كه له دیموكراسی. نایانه‌وێ هه‌نگاوێك لێی بچنه دوا یان بۆ تاكه رۆژێكیش بیوه‌ستێنن. له‌به‌رئه‌وه، تۆ جگه له‌وه‌ی ناشێ وێنه‌یه‌ك له عێراقی كۆن (كۆن واته پێش دوو مانگ) بێنیته‌وه پێش چاوی خه‌یاڵ، كه عه‌ره‌بی شیعه و سوننه له‌گه‌ڵ كورددا ببنه‌وه هاوبه‌شی ماڵێك، هه‌روه‌ها ناتوانی وێنه‌ی هاوسێیه‌تییه‌كی باشیش له نێوانی ئه‌و سێ ماڵۆكه تازه‌یه‌ی دوای دابه‌شبوون له دایك ده‌بێ، بكێشیت. هاوبه‌شییه‌كی چه‌وت، هاوسێیه‌تییه‌كی چه‌وتی لێ ده‌كه‌وێته‌وه بێگومان.