نوری مالیکی چی له‌کورد ئه‌وێت!. نه‌جمه‌دین شێخ بزینی -سوید

زۆر جار لێره‌و له‌وێ ووشه‌ی(دیکتاتۆر) به‌کار ئه‌هێنرێ ده‌رباره‌ی ‌سه‌رۆک وه‌زیرانی ئێراق، نوری مالیکیه‌وه، به‌ڵام ئایه له‌جێگه‌ی خۆیه‌تی؟ بێگومان له‌جێگه‌ی خۆی نیه، خاڵه په‌ره‌نسیپه‌کانی بونی دیکتاتۆری به‌هیچ جۆرێ له‌نوری مالیکیدا نیه‌و نایه‌ته‌دی. چونکه کاتێده‌سه‌ڵاتی دیکتاتۆری ئه‌سه‌لمیندرێ، که هیچ ده‌سه‌ڵاتێ له‌سه‌روی خۆیه‌وه نه‌بێت و هه‌مو ناوه‌نده بڕیار به‌ده‌سته‌کان١٠٠% ملکه‌چی فه‌رمانه‌کانی ئه‌وبن، ئه‌وه‌ش کاتێک مرۆڤ ئه‌توانێت به‌ده‌ستی بهێنێت، له کاتی پێڕه‌وکردنی یاسای شانشینیدا، وه‌یان پله‌یه‌کی سه‌ربازی به‌رز و به‌هێزی هه‌بێت، که‌بتوانێت له‌ڕێگه‌ی کوده‌تای سه‌ربازیه‌وه، ده‌سه‌ڵات بگرێته ده‌ست و وه‌ک هێزێکی سه‌رکوتکه‌ر بێته کایه‌وه‌ به‌رانبه‌ر ‌‌پێکهاته‌کانی جه‌ماوه‌ر به‌گشتی، هیچگومانیکیش له‌وه‌شدانیه، که‌به‌هیچ جۆرێک ئه‌و په‌ره‌نسیپانه له‌نوری مالیکیدا نه‌به‌دی هاتووه‌و نه‌به‌دیش ئه‌کرێت!.

ئه‌گه‌ر به‌وردی لێکۆڵینه‌وه له‌سه‌ر هه‌ڵویست وه‌رگرتن و بڕیاردانه ناده‌ستوری و نایاساییه‌کانی بکرێت، زۆر به‌ڕونی ده‌رئه‌که‌وێت ده‌ستێکی ده‌ره‌کی به‌هیز له‌پشت نوری ماکلیکیه‌وه‌ هه‌یه، ئه‌و خاوه‌ن بڕیاره چارنوس سازه‌کانی ده‌وڵه‌تی داهاتوی ئێراقه ‌نه‌ک مالیکی، هه‌ڵوێستی ستراتیژیشی، دابه‌شکردنی ئێراقه، مه‌به‌ستی تایبه‌تیشی له‌و دابه‌شکردنه، دابڕاندن و لکاندنی‌ ناوچه شیعه نشینه‌کانه به‌خۆیانه‌وه، که دیاره له‌بوواری مه‌زهه‌بی و ئابوریه‌وه زۆر سود به‌خشه بۆیان، خۆ ئاشکرایه کێڵگه نه‌وتیه گرینگ و به‌‌هێزه‌کانی ئێراقیش، که‌وتۆته سنوری ئه‌وانه‌وه، جا وه‌ک ئه‌وپه‌نده‌ی ئه‌ڵینکابرا ئه‌یه‌وێ به‌په‌لارێک دوو چوڵه‌که بکوژێت، نوریئه‌و ووته‌یه ئه‌یخاته بوواری پراکتیکیه‌وه، به‌ڵامبه‌دووه‌که ڕازی نابێت، به‌ڵکو سێ چۆله‌که‌ی ده‌ست نیشان کردوه، وای داناوه، ئه‌گه‌ر له‌بوواری ئابوری و مه‌زهه‌بیه‌وه‌ش سه‌رکه‌وتنی به‌ده‌ست نه‌هێنا، بۆ ڕه‌زامه‌ندی خاوه‌ند بڕیاری نه‌خشه دارێژه‌ر، ئه‌وه سودێک تایبه‌تی تێدا هه‌بێت بۆخۆی، له‌ بوواری هه‌ڵبژاردنه چاوه‌ڕوان کراوه‌که‌دا! به‌بۆچونی من ئه‌وانه ڕاستیه‌کن بۆ سه‌لماندنیش به‌ڵگه‌ی زۆر له‌به‌رچاودا هه‌ن!.

بۆ نمونه: ئه‌وه‌ی به‌لای منه‌وه زۆر جێگه‌ی تێڕوانینه ئه‌وه‌یه‌، که له‌سه‌ر ئاستی که‌سایه‌تیه سیاسیه به‌ڕیزه پله‌داره‌کان، و لایه‌ن و نوسه‌ره‌ به‌ڕیزه‌کانه‌وه، به‌رده‌وام ئاماژه به‌وه‌ ئه‌کرێت، هه‌‌ڵوێست و بڕیاره‌کانی نوری مالیکیپێچه‌وانه‌ی ناوه‌ڕۆکی ده‌ستور و یاسان، هه‌ر وه‌ک ئه‌وه‌یه که‌نوری مالیکی هه‌ستی پێ نه‌کات و لیی ئاگادار نه‌بێت، به‌ڵام ئایه کێ بڕوا به‌وه‌ ئه‌کات ئه‌وه‌نده نه‌زان بێت، له‌کاتێکدا هه‌مو خوێنده‌وارێک هه‌ست به‌وه بکات که‌پێچه‌وانه‌ی ده‌ستور و یاسا کارئه‌کات، که‌واته به‌ئه‌نقه‌سته‌و ئه‌یه‌وێت شه‌قام بوروژێنێت بۆ ئه‌ومه‌‌به‌ستانه‌ی ئاماژه‌مان پێکرد ئیتر به‌هه‌ر جۆرێک بێت، لێره‌دا ئه‌توانرێ بکرێ به‌چه‌ند به‌شێک وه‌کو:

أ/ له‌سه‌ره‌دا ویستی سود له‌‌ناوه‌ڕۆکی ده‌ستور وه‌ربگرێت، که ئه‌و خاڵه‌ی تێدا دیاری کراوه، ئه‌گه‌ر له‌کاتێکدا به‌غدا پابه‌ندی ناوه‌ڕۆکی ئه‌و ده‌ستوره‌ی گه‌لی ئیراق به‌گشتی په‌‌سه‌ندی کردووه نه‌بو، کورد مافی خۆیه‌تی بڕیار جیابونه‌وه بدا، هه‌روه‌ک هه‌میشه به‌رپرسه بڕیار به‌ده‌سته باڵاکانی حکومه‌تی هه‌رێمیش، به‌تایبه‌تی سه‌رکردایه‌تی پارتی به‌ڕاشکاوانه ده‌ریان بڕیوه، ئه‌گه‌ر به‌غدا پابه‌ندی ده‌ستور نه‌بێت، کورد هه‌ڵوێستی خۆی ئه‌بێت، خۆ دیاره ئه‌وه‌ش به‌واتای ڕاگه‌یاندنی سه‌ربه‌خۆییه، که هه‌ندێ جارووشه‌ی جیابونه‌وه به‌کار ئه‌هێنرێ. جا لێره‌وه مالیکی ده‌ستی به‌سه‌رپێچی کردن له‌ده‌ستور کرد به‌ئاشکراو گوێ نه‌دانه ڕه‌خنه‌گرتنی کورد، له‌بواری گاز و نه‌وت و دابینکردنی موچه‌و پڕ چه‌ک کردنی سه‌ربازی هێزی پێشمه‌رگه‌و، دروستکردنی ئاریشه‌ی سه‌ربازی له‌ناوچه کوردستانیه‌کانی ده‌ره‌وه‌ی هه‌رێمی کوردستان و کۆڵ نه‌دانله ‌دروست کردنی هێزی دیجله‌‌و زۆر وورده‌کاری کردنی تری شه‌ڕانگێزی به‌رانبه‌ر به‌کورد ئه‌نجامدا، به‌نیازی ناچار کردنیان و پاڵه‌په‌ستۆ خستنه‌سه‌ر بۆهه‌ڵوێست وه‌رگرتنی جیابونه‌وه، نیشاندانی دژایه‌تی کردنی دابه‌ش بون، ته‌نها بۆ سیاسه‌تی دووا ڕۆژیه‌تی، ئه‌‌گه‌ر به‌و مه‌به‌سته نه‌گه‌یشت، دوچاری شکستی و شه‌رمه‌زاری نه‌بیت به‌رانبه‌ر به‌گه‌لی عه‌ره‌ب!.

ب/ دووای ئه‌وه‌ی دڵنیابو تازه‌مینه‌ی ده‌ره‌کی و نێوده‌وڵه‌تی له‌بار نه‌بێت، سه‌رکردایه‌تی سیاسی و ئیداری هه‌رێمی کوردستان ئه‌‌و هه‌نگاوه نانێت. بۆ زیاتر شڵه‌قاندنی شه‌قامه‌کان په‌لاماری لایه‌نی سونه‌ی دایه‌وه‌و به‌شێوازیکی چه‌کداری که‌تاکو ئێستاش له‌په‌ره سه‌ندندایه‌و، ده‌ستی خۆشی له‌پشتیه‌وه‌یه، دیاره به‌ڵگه زۆرن بۆسه‌لماندنی ئه‌وڕاستیه، به‌ڵام من نامه‌وێت درێژه به‌باسه‌که‌ بده‌م، ته‌نها ئه‌پرسم، ئه‌بێ کێ باوڕبه‌وه بکات چه‌ند لیوایه‌کی ڕاهێنراوی سه‌ربازی مۆدێرن و هیزی دیجله‌و، به‌هه‌مو که‌ره‌سته‌یه‌کی جه‌نگی و به‌به‌شداری کردنی فڕۆکه‌‌ی کۆپته‌ری جه‌نگیه‌وه، بۆماوه‌ی(٨) دانه ڕۆژ ئابڵۆقه‌ی گروپێکی چه‌ند که‌سی تیرۆریستی له‌ناو شاروچکه‌یه‌کی بچوک، له‌ده‌شتاییه‌کدا بدات و سه‌رکه‌وتن به‌ده‌ست نه‌هێنێت، ڕۆژێکیش له‌دوای چۆڵکردنی چه‌کداره‌کان، نه‌وێریت بچیته ناو شارۆچکه‌که‌وه، گووایه نه‌ک فێڵ بێت، که‌چیهه‌ندێ جار هه‌ڕه‌شه‌ له‌شێره کوڕه‌کانی پێشمه‌رگه‌ش ئه‌کات!.

ج/ بۆئه‌وه‌ی زیاتر ئاگری جیابونه‌وه خۆش بکات، په‌لاماری هه‌رێمی کوردستانی دایه‌وه، به‌جۆرێ نه‌ک ته‌نها پێچه‌وانه‌ی ده‌ستور و یاسابێت، به‌ڵکو پێچه‌وانه‌ی هه‌مو دابو نه‌ریتێکی مرۆڤایه‌تی و دوستایه‌تی و شه‌ریفیه بۆ ئه‌م ڕۆژگارانه، هه‌روه‌ک له‌به‌ر چاوه‌و‌ شێکردنه‌وه‌ی پێویست نیه، دیاره مه‌به‌ستی ئه‌و بۆچاره‌سه‌رکردنی ئاریشه‌کانی ناوخۆ، ته‌نها هه‌وڵدانه بۆ گه‌یاندنیان به‌ره‌و گرێ کوێره بردن، که‌زۆر نزیکیش بۆته‌وه!.

لێره‌دا ڕوو له‌نوری مالیکی وه‌رئه‌گێڕین، به‌دڵنییایه‌وه ئه‌ڵێم هه‌رچی ده‌رگایه‌کی له‌ڕودا بکرێته‌وه، ته‌نها خۆ خه‌له‌تاندنه‌، وتراویشه ئه‌گه‌ر جارێک و دوجار خه‌ڵه‌تاندمت به‌درۆ خودا بتگرێت، به‌ڵام بۆسێهه‌م جار، خودا خۆم بگرێ. جا ئیتر به‌سه‌ ڕه‌خنه گرتن له‌مالیکی و هه‌ڵوێسته دڕه‌ندایه‌تیه‌کانی له‌دژی کورد! بۆیه پێویسته له ئێستادا بیرله‌وه‌بکرێته‌وه کورد پێویسته چی بکات، دیاره ئه‌وه‌ش مافی هه‌مو تاکێکی گه‌لی کوردستانه بتوانێت بیر و ڕای خۆی ده‌رببڕێت، جا منیش مافی ئه‌وه‌م هه‌یه، به‌ڵام چونکه بڕیار به‌ده‌ست نیم، پێشنیار ئه‌که‌م سه‌رکردایه‌تی سیاسی کوردستان، هه‌نگاو هه‌ڵێنێت به‌ره‌و به‌کار هێنانی ئه‌و کارتانه‌ی وه‌ک:

یه‌که‌م: به‌ستنی سه‌رچاوه ئاویه‌کانی کوردستان، به‌تایبه‌تیش به‌نداوی دوکان و سیروان.

دوهه‌م: کشانه‌وه‌ی وه‌زیره‌کان و ئه‌ندام پاڕله‌مانه به‌ڕیزه‌کانی پاڕله‌مانی ئێراق، له‌به‌غدا.

سێهه‌م:جوڵه پێکردنێکی سه‌ره‌تایی هێزی پێشمه‌رگه به‌ره‌و ناوچه کوردستانیه‌‌کانی ژێر ده‌سه‌ڵاتی به‌غدا.

چوواره‌م: ڕێگه به‌ستن له‌هه‌نارده‌کردنی نه‌وتی که‌رکوک به‌ره‌و به‌نده‌ری جیهانی تورکی.

پینجه‌م؛ ئه‌گه‌ر ئه‌م کارتانه‌ش به ‌بنبه‌ست گه‌یشتن، ئه‌وساکه سه‌رکردایه‌تی ئاریشه‌که فڕێبداته گۆڕه‌پانی نێوده‌وڵه‌تیه‌وه‌و، بڕیاری سه‌ربه‌خۆیی ڕابگه‌یه‌نێت، گوناه نیه کوردستان به‌وهه‌مو سه‌رچاوه وزییه‌وه، به‌قه‌د فه‌له‌ستینیشی له‌ده‌ست نه‌یه‌ت، که به سواڵکردن ئه‌چن به‌ڕیوه!.

خۆ گومان له‌وه‌شدا نیه که‌ئه‌م خاڵانه هه‌موی پێجه‌وانه‌ی یاسایی و ده‌ستوریه، به‌ڵام ئایه ئه‌و هه‌‌ڵوێسته‌‌ی به‌غدا وه‌ری گرتووه بۆفیشار خستنه سه‌ر هه‌رێمی کوردستان، ده‌ستوری و یاسایین، وه‌یان ئاشکرایه بڕیاری تاکه که‌سێکی لاوازی نه‌خشه بۆدارێژراوی ده‌ره‌کیه‌و، نه‌ک ته‌نها نا ده‌ستوری و نایاساییش، به‌ڵکو ئه‌وپه‌ڕێ هه‌ڵوێستێکی نامرۆڤایه‌تیشه، ئیتر بۆچی کورد له‌‌‌سود وه‌رگرتن له‌و خاڵانه سڵ بکاته‌وه، له‌کاتێکدا ئاشکرایه ئه‌وه‌ی نوری مالیکی له‌کوردی ئه‌وێت، ته‌نها ڕاگه‌یاندنی سه‌ربه‌خۆییه!جائه‌گه‌ر واشنه‌بو، که‌ی به‌غدا ده‌ست به‌رداری ئه‌وهه‌ڵوێسته گه‌ڵاوانه‌ی بو، ئه‌وکاته‌ش کورد، وه‌ک هه‌میشه پابه‌ندی ده‌ستور بوه‌و داواکاری پابه‌ند بونی بووه، پێویسته له‌سه‌ری پاشگه‌ز بێته‌وه‌و پابه‌ندی ده‌ستوربێت. ئه‌گینا چه‌پڵه به‌ده‌ستێک لێندارێت!!.

Related Articles