پاش داگیرکردنی کوەیت لە لایەن عێراقەوە، هیچ بیانوویەک نەما بۆ کۆمەڵگای نێونەتەوەیی کە ڕێگە لە دەستێوەردانی ئەمریکا بگرێت لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاست بە گشتی و کەنداو بە تایبەتی، چونکە لە مێژ بوو ئەمریکا دەیخواست شوێن پێی خۆی قایم بکات لە ناوچەکەدا و بە تایبەتیش لە شەڕی هەشت ساڵەی "ئێران-عێراق"دا هەوڵی بێ شوماری‌دا .
داگیرکردنی کوەیت باشترین هەلی ڕەخساند بۆ هاتنە ناوەوەی ئەمریکا، ئەمریکاش هەر بە ڕزگارکردنی کوەیت لە دەست عێراقیەکان نەوەستا بەڵکو لە زاری "جۆرج بوش"ی باوکەوە داوا لە گەلانی عێراق کرا کە دژ بە سەدام حسێن ڕاپەڕن و ئەمریکاش پشتیوانیان لێ دەکات . ئەم بانگەوازیە بێ وەڵام نەمایەوە لە لایەن عێراقیەکان بە گشتی و کوردان بە تایبەتیەوە .
هێشتا چەند ڕۆژێک بەسەر بانگەوازیەکەی "جۆرج بوش"دا دەرباز نەببوو کە سەرهەڵدان شاری بەسرەی شیعەنشینی گرتەوە و لە کورتترین ماوەدا پریشکی ئەو سەرهەڵدانە گەیشتە تەواوی شارە شیعەنشینەکان، سەرهەڵدانی شیعەکان ورەیەکی زۆری دایە کوردان کە هێندە لە چاوەڕوانی حیزبە بازرگانەکانی "بەرەی کوردستانی"دا نەمێنن و ڕاپەڕینی جەماوەری ساز بکەن . ڕاپەڕینی شیعەکان لە باشووری عێراق و کوردەکان لە باشووری کوردستاندا هێندە خێرا بوو کە هیچی وای نەمابوو هەم تەختی تاغوت تارومار بکات و هەم کۆتایش بە خەونی لە مێژینەی ئەمریکا بێنێت، تەواوی ئەم ڕاپەڕینانەش لە غیابی ئەو پارتە ساتوسەوداگەرانەدا دەکرا کە ئیمڕۆکە بوونەتە هەمەکارە و باشووری کوردستانیشیان کردۆتە زیندانییەکی مەزن بۆ ئازادیخوازان و گەورەترین بنکەی جاسوسیش بۆ دەوڵەتە زلهێزەکان و داگیرکەرانی کوردستان.
بۆ نموونه ده‌نگی گه‌لی کوردستان که زمانحاڵی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بوو له ئێواره‌ی 6-3-1991دا "واته سێیه‌م ڕۆژی ڕاپه‌ڕین" هه‌واڵێکی بڵاوکرده‌وه و گوتی(له زاری چه‌ند قاچاخچییه‌کی سه‌ر سنووره‌وه هه‌واڵمان پێگه‌یشتووه که له ڕانیه و ده‌وروبه‌ریدا ڕاپه‌ڕین ده‌ستی پێکردووه) .
به مه‌رجێک کاتێک دەنگی گەلی کوردستان باسی له ڕانیه و ده‌وروبه‌ری ده‌کرد کە لە 4-3-1991دا لە شارۆچکەی خەبات ڕاپەڕین بەرپا کردبوو و تەواوی ناوچەکانی بازیان و باینجان و ته‌یناڵ و گۆپاڵه‌ش ئازادکرابوون و شاری سلێمانیش له ئاماده‌باشی ته‌واودا بوو . خۆ دەربارەی پارتی دیموکراتی کوردستانی عێراق ئەوە هەر پێویست بە باسکردن ناکات چونکە تەواوی باشووری کوردستان ئازاد کرابوو هێشتا ئەوان لە کەرەج و تاران نەجوڵابوون تا ئەو کاتەی بە سواری ئوتومبێل هێناماننەوە مەیدان، کەچی سەرسوڕمان ئەوەیە کە ئیمڕۆکەش بە جۆرێک باس لە ڕاپەڕین دەکەن کە ئەگەر کەسێک شارەزا نەبێت وا دەزانێت بە غەیری بنەماڵەی بارزانی ئەوا هیچ کەسی دیکە لە مەیدانەکەدا نەبووە .
ڕۆڵی به‌ره‌ی کوردستانی لە ڕاپهڕیندا :-
جگه له شوورا کرێکاریه‌کان هیچ لایه‌نێکی دیکه بەشدار نه‌بوو له ڕاپهڕیندا، به‌ڵام بە گەڕاندنەوەی بەرەی کوردستانی هەم شورا کرێکاریەکان کرانە ئامانج و هەم ناوەڕۆکی ڕاپه‌ڕینیش شێوێندرا، بۆ نموونه بەرەی کوردستانی هیچ باسێکی له شارۆچکه‌ی خه‌بات نه‌ده‌کرد که سه‌ره‌تای ڕاپه‌ڕین له‌و شاره‌وه ده‌ستی پێکرد بوو، به‌ڵکو به زانابوونه‌وه دەسپێکی ڕاپه‌ڕینیان گۆڕی بۆ شاری ڕانیه [ هه‌ڵبه‌ت مەبەستی ئەم نووسینە ئەوە نییە کە لە تێکۆشان و دڵسۆزی خەڵکی ڕانیە کەم بکرێتەوە]، به‌ڵام ئه‌م گۆڕانکارییه‌ی سه‌رانی به‌ره‌ی کوردستانی بۆ خاتری خه‌ڵکی ڕانیه نه‌بوو به‌ڵکو بۆ که‌مکردنه‌وه‌ی ڕۆڵی جه‌ماوه‌ری ڕاپه‌ڕیوی کوردستان بوو، چونکه له‌و کاته‌دا به‌هۆی دڕندایەتی به‌عسیەکانەوە ته‌نها شارێک که ئاوه‌دانی تێدا مابوو لە نزیک سنووره‌کانی ئێران بریتی بوو له شاری ڕانیه، ئه‌م گۆڕانکارییه‌ش بۆ ئه‌وه ده‌گه‌ڕایه‌وه که به‌رهه‌می ڕاپه‌ڕین لە خەڵکەکە داماڵن و بیکه‌نه ده‌ستکه‌وتی خۆیان و وا نیشانی جه‌ماوه‌ر بده‌ن که ئه‌وه سه‌رانی به‌ره‌ی کوردستانی بوون سنووریان بڕیوه و ڕاپه‌ڕینیان ده‌ستپێکردووه، چونکە ئەگەر باس لە ڕاپەڕینی شارۆچکەی خەبات بکرایە ئەوا ئەو کات بەرەی کوردستانی نەیاندەتوانی هێندە بە ئاسانی ڕاپەڕینی جەماوەر بدزن و بیکەنە دەستکەوتنی خۆیان، لەبەرئەوەی شارۆچکەی خەبات لە قوڵایی باشووری کوردستاندا هەڵکەوتبوو و بەر لە ڕاپەڕین لایەنەکانی بەرەی کوردستانی نەیانتوانیبوو بگەنە ئەو شارۆچکەیە، ئەمە جگە لەوەی کە لەسەر ئاستی عێراقیشدا ڕاپەڕینی شیعەکان زۆر لە پێش ڕاپەڕینی باشووری کوردستانەوە دەستی پێکردبوو و ئەو ڕاپەڕینەش کاریگەرییەکی زۆری کردبوویە سەر جەماوەری برینداری کوردستان.
ئەنجامی ناهوشیاری نه‌ته‌وایه‌تی و ترسەنۆکی بەرپرسانی شورا کرێکاریەکان بوویە هۆی ئەوەی کە جارێکی دیکه بازرگانانی خوێن و فرمێسک بێنەوە مه‌یدان و وه‌کو مه‌ڕێکی بێده‌سه‌ڵات هەڵسوکەوت لەگەڵ جەماوەردا بکەن .
ئه‌نجامی ناهوشیاری نەتەوایەتیشمان هۆکارێک بوو بۆ ئەوەی دەسەڵاتدارانی ئیمڕۆ بکه‌ونه گاڵته‌کردن به ئه‌قڵیه‌تی کوردان و که‌سێکی وه‌ک مە سعودبارزانی زۆر شانازی به‌وه‌وه بکات و بڵێت "زیاتر لە 3000 پێشمه‌رگه‌مان بۆ خاتری ده‌وڵه‌تی تورک به‌کوشت داوه و هەر دوا بە دوای ئەویش نێچیرڤان بارزانی بڵێت 3500 پێشمەرگەمان بۆ خاتری دەوڵەتی تورک بە کوشتداوە"، له هه‌مان کاتدا لێدوانه‌کانی تاڵه‌بانیش هیچ سنورێک نه‌هێڵێته‌وه و بەرهەمی یه‌ک ده‌ریا خوێنی کوردان بکاته خه‌ونی نێو هۆنراوه‌کان. دەنا ئەگەر ناهوشیاری نەتەوایەتیمان نەبوویایە ئەوا نەک هەر نەدەبوو ئەو گوتانە قبوڵ بکرایە بەڵکو دەبوو هەر لەسەر تاوانی ئاشبەتاڵە شومەکەی 1975 و شەڕی دەیان ساڵەی ناوخۆییان گەورەترین دادگایی بکرانایە .
به‌ر له هاتنه‌وه‌ی سه‌رانی به‌ره‌ی کوردستانی ڕاپه‌ڕین زۆر به سه‌رکه‌وتویی به‌ڕێوه ده‌چوو، له هه‌موو جێگەیه‌ک دوژمن له هه‌ڵهاتندا بوو، به‌ڵام پاش ئه‌وه‌ی به سواری ئوتومبێل سه‌رانی به‌ره‌ی کوردستانیمان له غه‌ریبیه‌وه هێنایه‌وه نێو جه‌ماوه‌ر و کردماننه ڕێبه‌ری خۆمان، ئه‌و کات ئاڕاسته‌ی سه‌رکه‌وتنه‌کان پێچه‌وانه بوویه‌وه بۆ تێکشکاندن و ئاواره‌یی و کۆڕه‌و .
هۆکاری تێکشکاندنه‌کان ده‌گه‌ڕایه‌وه بۆ نه‌بوونی ئیراده‌یه‌کی ئازاد و گرێدراوی حیزبە بازرگانەکان بە داگیرکەرانی کوردستانەوە، چونکە بەرەی کوردستانی هەموو فەرمانێکیان لە ئێرانەوە وەردەگرت و ته‌نانه‌ت تا ئەو کاتەی "مه‌هدی که‌روبی" فه‌رمانی نه‌دا ئەوا هیچ یەک له سه‌رانی به‌ره‌ی کوردستانی ئه‌و ورەیەی نه‌بوو که هاوبه‌شی بکات له ڕاپه‌ڕینیشدا، بڕوانە " مفاوه‌زاتی به‌ره‌ی کوردستانی – بەعس (1991) " لە نوسینی نەوشیروان مستەفا .
فه‌رمان ده‌رکردنی ئاغای که‌روبیش بۆ خاتری چاوی کاڵی کوردان نەبوو، به‌ڵکو بریتی بوو لە ڕێکەوتنێکی ژێر بە ژێری "ئیمپریالیزمی ئەمریکی و ئێران" بۆ کۆنترۆڵکردنی ڕاپەڕین و ئاستەنگی سازکردن بۆ شورا کرێکاریەکان .
سه‌رانی به‌ره‌ی کوردستانیش وه‌ک میوان خۆیان ده‌بینی له کوردستاندا و زۆربەی دامودەزگا گشتیەکانیان تاڵانکرد، بۆ نموونه سەدی بێخمە و زۆربەی کارگە حکومیەکانیان ئاودیوی ئێران کرد و هه‌موو به‌نزینخانه و سوق المرکزی و بانکه‌کانیش ده‌ستیان به‌سه‌رداگیرا و تەنانەت لە هەندێک جێگە نەخۆشخانە و خوێندنگەکانیش تاڵانکران . ئەمە جگە لەوەی کە ئەنفالکەر و تاوانبارانیش وه‌ک خۆیان مانه‌وه و به‌رپرسیارێتیشیان زیادی کرد و ته‌نها ناوه‌که‌یان گۆڕدرا . بۆ نموونه ئه‌نفالکه‌ر و به‌کرێگیراوه‌کان بوونه چەکدارە شۆڕشگێڕه‌کان – مسته‌شار و سه‌رۆک جاشه‌کان بوونه سه‌رکرده مه‌یدانیه‌کان – ئه‌من بوویه ئاسایش – ئیستخبارات بوویه ده‌زگاکانی پاراستن و زانیاری و زۆر کرده‌وه‌ی نابه‌جێی دیکه . لە هەمان کاتدا سەدان کەسی سڤیل و بێ تاوان بە ئاشکرا و بە نهێنی دەکوژران بەهۆی کۆنەقینەوە و ڕۆژانە تەرمی چەندین کەسی بێتاوان لە قەراغی شارەکاندا دەدۆزرایەوە و بکوژەکانیش دەچوونە پاڵ یەکێک لە حیزبەکانی بەرەی کوردستانی بەبێ ئەوەی هیچ لێپرسینەوەیەکیان لەگەڵدا بکرێت.
ته‌نها لایه‌نێک له ده‌ره‌وه‌ی بازنه‌ی به‌ره‌ی کوردستانی و نامۆ به کۆماری ئیسلامی ئێران و به‌شدار له ڕاپه‌ڕینه‌کاندا شوورا کرێکاریه‌کان بوو، هه‌ر بۆیه‌ش یه‌که‌مین هه‌نگاوی به‌ره‌ی کوردستانی دژایه‌تیکردنی شوورا کرێکاریه‌کان بوو، شوورا کرێکاریەکانیش به‌هۆی نه‌بوونی سه‌رکرده‌یه‌کی کاریزما و نه‌بوونی ناوبانگی ڕابردوویان هه‌ر زوو خۆیاندا به‌ده‌ستەوە و گۆڕه‌پانه‌که‌یان دایه ده‌ست ئەو به‌ره‌ی کوردستانییەی که هه‌موو فه‌رمانێکیان له ئێرانه‌وه وه‌رده‌گرت .
به‌ره‌ی کوردستانیش شێوه‌یه‌کی میلیشیایی له خۆ گرتبوو هه‌ر حیزبه‌و چه‌کداری خۆی هه‌بوو، تەواوی خوێندنگه و نه‌خۆشخانه‌کانیان کرده باره‌گای حیزبی و به‌ربه‌ره‌کانێکردن له‌گه‌ڵ یه‌کتردا، ئەم دیاردە میلیشیاگەرییەش تەواو لە بەرژەوەندی بنەماڵەی بارزانیدا بوو، چونکە بەهۆی ئەو دیاردە قێزەونەوە توانیان هەموو بەعسیە تاوانبارەکان لە دادگای گەل بپارێزن و ڕێگەخۆشکەریش بن بۆ زیاتر دەستێوەردانی داگیرکەران لە باشووری کوردستاندا، تەنانەت تاکو ڕۆژگاری ئیمڕۆش لەسەر هەمان ڕێچکە دەڕۆن و دەخوازن دیاردەی قێزەونی میلیشیاگەری بخەنە هەموو پارچەکانی دیکەی کوردستانەوە، وەک هەوڵدانە گێرەشێوێنیەکانی بارزانی لە ڕۆژئاوای کوردستاندا لە ڕێگەی چەند کۆنە بەعسیەکی وەک (سەڵاح بەدرەدین و عبد الحکیم بەشار و عبد الباست سەیدا و مستەفا جومعە و حەمیدی حاجی دەروێش)ەوە .
به‌ره‌ی کوردستانی کە چەندین ساڵ بوو لە باشوور نەمابوون و تەواو لە جەماوەر دابڕابوون، ژمارەیەک بەرپرسی سوپای پاسدارانیان هێنابوویە مەیدانەکە، کە ئەمەش بیانوویەکی باش بوو بۆ موجاهدینی خەلقی ئێرانی کە ڕاستەوخۆ بکەونە خزمەتی بەعسیەکان و شۆڤێنیستی خۆیان بەسەر خەڵکی ڕاپەڕیوی گەرمیاندا هەڵڕێژن و سەدان ژن و منداڵ و نەخۆشی نێو نەخۆشخانەکان گولەباران بکەن و ترسێکی زۆر لە دڵی خەڵکە زەحمەتکێشەکەدا بچێنن .
بەهۆی ئەوەی بەرەی کوردستانی خاوەنی هیچ دەسکەوتێکی نەتەوەیی نەبوو، هەمیشە لە هەوڵی ئەوەدا بوو دەسکەوتەکانی ڕاپەڕین لە جەماوەر بدزن، ساتێک دەیانکردە بەرهەمی ئەو جاش و بەکرێگیراوانەی کە ئەنفالی کوردیان کردبوو و ساتێکیش دەیانکرده بەرهەمی ده‌ستی دژە مرۆڤێکی وەک بوشی باوک و نازناوی "حاجی بوش"یان بەسەردا دابڕیبوو ، لە ڕاستیشدا ئەوەی ڕاپەڕینی دەکرد و خوێنی دەڕژا جەماوەرەکە بوو، ئەوەی ڕێگەی قەڵاچۆکردنی جەماوەرەکەشی بۆ بەعسیەکان خۆش دەکرد ئیمپریالیزمی ئەمریکی و "حاجی بوش"ەکەی بەرەی کوردستانی بوو .