بایكۆت كردنی یادی رۆژی جیهانیی ئۆتیزم
بەبۆنەی 2/4 رۆژی جیهانیی وشیاریی ئۆتیزم, هاوخەمی خۆمان بۆ باوانی مناڵانی ئۆتیزم دەردەبڕین و بەڵێنیان پێدەدەین كە بەردەوام دەبین لە هەوڵ و خەباتی مەدەنیانە بۆ دەستەبەركردنی مافی مناڵاكانمان.
ئێستا زیاتر لە 700 مناڵای ئۆتیزم لە هەرێمی كوردستان بوونی هەیە, رۆژ بەرۆژیش ژمارەی مناڵانی ئۆتستیك روو لەزیاد بوون دەكات, بەجۆرێك كە ساڵانە نزیكەی 100 مناڵان زیاد دەبێ, بەڵام بەداخەوە هیچ ئاوڕێكی جیدیان لێنەدراوەتەوەو خودی ئۆتستیكەكان و خانەوادەكانیان لەبارێكی خراپی دەروونی و كۆمەڵایەتیدا دەژین. ماوەی چەند ساڵێكە لەدەرگای حكومەت و وەزارەتە پەیوەندیدارەكان دەدەین و بەڵێنمان پێدەدەن, بەڵام بەداخەوە هیچكام لەو بەڵێنە بریقەدارانەیان جێبەجێ نەكردووە, كە پێیان داوین.
مناڵانی ئۆتیزم لەرووی پەروەردەیی و تەندروستی و كۆمەڵایەتییەوە گرفتدارن, بۆیە ئێمە وەزارەتەكانی تەندروستی و پەروەردەیی و كاروباری كۆمەڵایەتی، لهسهرووی ههمووشیانهوه سیاسهتی حكومهت بەبەرپرس دەزانین لەو رەوشە خراپەی كە مناڵانی ئۆتیزمی تێدان.
لهم رۆژهدا، دیسانهوه داواو گرفتهكانی خۆمان بۆ لایهنی پهیوهندیدار و رای گشتی دهخهینهڕوو:
1: كردنەوەی سەنتەری مەشق و راهێنان بۆ شیاندنەوەی مناڵانی ئۆتیزم, كە ئەمە ئەركی وەزارەتی كاروباری كۆمەڵایەتییە, ساڵانە دەیان دۆنم زەوی بۆ پرۆژەكانی وەربەرهێنان و ڤێلا و مۆڵ و كەرتی تایبەت و هۆڵ و . . . تەرخان دەكرێ, كەچی حكومەت ئامادە نییە یەك دۆنم زەوی لە شارەكان بۆ سەنتەری راهێنانی مناڵانی ئۆتیزم تەرخان بكات. هەر چەندە قەول وابوو كە لە بودجەی 2013دا لەهەر سێ پارێزگاكە 3 سەنتەری هاوچەرخ دروست بكرێ, بەس بەداخەوە هێشتا ئەوەشیان نەكردووە. بۆیە داوا دەكەین پەلە بكرێ لە دروستكردنی سەنتەرەكان و باشتركردنی سەنتەرەكانی ئێستا و دابینكردنی پێداویستییهكانیان.
2: بەردەوام دەواممان كردووە, كە ستافی راهێنەر و پسپۆر لەدەرەوەی وڵات بهێنرێتە كوردستان, بۆ ئەوەی راهێنان بە دایك و باوكان بكات و كادیری شارەزا پێبگەیەنن بۆ سەنتەرەكان, چونكە ئێمە گرفتی نەبوونی كادیرمان هەیە, بەداخەوە ئەمەشیان نەكردووە. ئهمه لهكاتێكدایه كه دهیان دكتۆر و راهێنهرو سهنتهر و رێكخراو، لهدهرهوهی وڵات ئامادهگییان دهربڕیوه كه بێنه كوردستان و خولی راهێنان بكهنهوه، بهس بهداخهوه لایهنی پهیوهندیدار وهڵامگۆ نهبووه.
3: هەتا ئێستا پەیمانگەی ئۆتیزم لە كوردستان بوونی نییە و مناڵانی ئۆتیزم لە پهروهرده و فێركردن بێ بەشن, ئەمەش ئەركی وەزارەتی پەروەردەیە و لێی كەمتەرخەم بووە. بۆیە داوا لەحکومەت و وەزارەتی پەروەردە دەکەین پەیمانگەی تایبەت بەئۆتیزم بکاتەوە بەرەچاو کردنی جۆریی مەنهەج و سیستەمی تاقیکردنەوەکانی، لهگهڵ دابینكردنی مامۆستای پهروهردهی تایبهت بۆیان، كه ئهوهیان ئهركی وهزارهتی خوێندنی باڵا و توێژنهوهی زانستییه. پێویسته ساڵانه لهچوارچێوهی پرۆژهی تواناسازی مرۆیی، خهڵكانێك له بوارهكانی پزیشكی و پهروهردهی تایبهت لهبواریی ئۆتیزم، بنێرێته دهرهوهی وڵاتبۆ خوێندن.
4: لەروی تەندروستییەوە، لە كوردستانا دكتۆری پسپۆر و لەنەخۆشخانەكان دەرمان و جۆریی پشكنین و جیهازی پشكنین بۆ مناڵانی ئۆتیزم بوونی نییە, لەمەشدا وەزارەتی تەندروستی بە بەرپرس دەزانین.
5: تووشبووانی ئۆتیزم, یەكێكن لەو چین و توێژە مەحرومكراوانەی كە تاوەكو ئێستا بستێك زەویان وەرنەگرتووە, بۆیە داوا دەكەین كە یەكی پارچە زەوییەكیان پێبدرێت, بۆ ئەوەی ببێتە گرەنتی بۆ ژیانی داهاتوویان, چونكە خۆیان توانای كاركردن و خۆبەڕێوەبردنیان نییە.
6: داوا لە سەرمایەداران و خێرخوازان و بازرگانان دەکەین، سەنتەری ئەهلی ئۆتیزم بکەنەوەو لەروی مرۆییەوە خزمەت بەم توێژە بدەن. پێویستیشه لهسهر حكومهت كه ئاسانكاری و هاوكاری ئهو سهنتهرانه بكات كه باوكانی مناڵانی ئۆتیزم خۆبهخشانه دهیكهنهوه، نهوهك ئاستهنگیان بۆ دروست بكات.
هەر چەندە بەگوێرەی یاسای ژمارە 22ی ساڵی 2011ی تایبەت بە مافی كەمئەندامان, ئەركی حكومەت و لایەنە پەیوەندیدارەكانە كە ماف و ژیانی شایستە بۆ مناڵانی ئۆتیزم دەستەبەر بكەن, بەڵام بەداخەوە, لایەنی زۆریی كە بۆیان كراوە تەنیا بریتییە لە 150 هەزار دینار, كە بە 2 یان 3 مانگ جارێك دەدرێت, هەرچەندە دەبا لە 1-1-2012 زیادەی موچە و سیستمی بەخێوكەر جێبەجێكرابا, بەس بەداخەوە ئەوەش نەكراوەو یاساكە بەس مرەكەبی سەركاغەزەو هیچیتر. هەرچەندە حكومهت لە كۆتایی ساڵی 2012 قهولیدا كه یاساكە هەموار بكرێتەوە, بهس ئەوەشیان نەكرد.
ساڵانە لە بودجەدا دەیان ملیارد دینار بەناوی هاوكاری كەمئەندامان و خاوەن پێداویستی تایبەت و نەخۆشەوە, بۆ وەزارەتەكان تەرخان دەكرێ, بەڵام مناڵانی ئۆتیزم لێی بێ بەش بوونەو تا ئێستا هیچ مناڵێكی ئۆتیزم رەوانەی دەرەوەی وڵات نەكراوە.
لەبەر كەمتەرخەمیی حكومەت, پێموانوایە وەك هاوڵاتی پلە دوو هەژمار كراوین و شتێكی ئەوتۆمان بۆ نەكراوە كە شایەنی باسكردن بێ, ئێمە بڕیارمداوە كە ئەمساڵ یادی ئۆتیزم نەكەینەوەو بەشداری هیچ یادكردنەوەیەك نەبین و بایكۆتی بكەین, داواكاریشین لە باوانی مناڵانی ئۆتیزم كە لەمەودوا بەشداری هیچ یادێك نەكەن و بە خۆپیشاندان و مانگرتن داواكانی خۆیان بگەیەنن بەلایەنی پیوەندیدار, هەتا خواستەكانمان جێبەجێ دەكەن و ئاوڕێكی جدی لە مناڵەكانمان دەدەنەوە. چونكە مناڵەكانی ئێمەش وهكو مناڵهكانی ئهوان مرۆڤن و هاوڵاتیی ئەم كوردستانەن و ماف و بەشیان هەیە لەسەروەرت و سامان و داهات و خێروخۆشی ئەم وڵاتەدا, كە لێیان زەوت كراوە. ئاخر ئەوە چ وڵات و سیستم و عەدالەتێكە كە موچەی یەك مانگی پەرلەمانتارو وەزیرێك یەكسان بێ بە موچەی 50 (4 ساڵ و دوو) مانگی مناڵێكی ئۆتیزم. . . !!!؟؟؟
رێكخراوی هوما
بۆ تووشبووانی ئۆتیزمی كوردستان
1-4-2014 هەولێر
\